TỰ DO
Bức tường rào ngăn cách trại giam với thế giới bên ngoài được xây kín mít, phía trên đỉnh tường còn chạy hàng rào dây kẽm gai. Trong kia là một thế giới khác, giam giữ những thân phận phạm lỗi lầm với xã hội, số đã được xét xử, số nữa đang chờ ngày ra toà hay đang trong thời gian điều tra, hỏi cung, phúc cung. Ngoài này là mênh mông những vùng đồi, cây cối um tùm, xanh ngắt, xa hơn nữa là cánh đồng lúa, và bên kia cánh đồng lúa là những mảnh làng mà chiều nào cũng có những đám khói trắng mềm như lụa vương hoài trên nóc bếp.
Sâm sẩm tối, bất chợt tiếng gà cục tác vang động bên một góc tường trại giam. Mới đầu chẳng ai để ý, nhưng vì tiếng cục tác gấp gáp quá, hồ hởi quá, vang to quá, lại vọng lên vào thời điểm mà trại giam đang yên tĩnh, nên không chỉ các phạm nhân, các can phạm nghe rõ mà các chiến sỹ quản giáo cũng nghe rõ. Tiếng cục tác choi chói, dồn dập vọng lên. Ai đó kêu to:" Gà đẻ đấy". Ai đó lại tò mò:" Nó đẻ trên tường à?. Ai đó nữa khẳng định: " Gà này của buồng số 7 nuôi đấy. Nhanh thật. Mới ngày nào nó bé như nắm tay bây giờ đã nhảy ổ rồi". Lại tiếng một người đàn bà thỏ thẻ qua ô cửa buồng giam:" Nếu có được quả trứng gà so ấy mà ăn, tốt lắm". Người chiến sỹ bảo vệ hỏi to:" Gà buồng 7 nuôi đấy à?". Tiếng một cậu thanh niên khá trẻ nói chõ ra từ ô cửa buồng giam:" Dạ. Thưa cán bộ, mấy tháng trước trong lần thăm nuôi, mẹ em cho em con gà con, nay nó đã thành gà mẹ rồi đấy ạ". Người chiến sỹ cảnh vệ có vẻ dễ dãi:" Muốn lấy trứng để ăn không?". Cậu thanh niên cười:" Dạ...Nếu cán bộ lấy giúp cho em quả trứng thì còn gì bằng. Mẹ em mà biết con gà ngày nào cho em nay đã nhảy ổ, chắc bà rất vui cán bộ ạ". Im lặng. Không còn nghe tiếng nói cũng chẳng còn nghe tiếng cục tác. Nhưng người chiến sỹ bảo vệ trại giam đã đi lại phía có tiếng gà tục tác. Đến lúc này thì anh lính mới phát hiện ra rằng, con gà mái đứng trên đỉnh tường, giữa hàng rào kẽm gai tục tác nhưng nó lại không đẻ trứng trong trại giam. Sáng sớm hôm sau, người lính ra ngoài. Anh đoán chừng vị trí rồi bước đến nơi chiều qua con gà mẹ đã cục tác. Đây rồi. Giữa một bụi hoa sim lớn, anh nhìn thấy con gà mẹ đang lục tục những âm thanh nghe thật ấm. Đến gần, người lính phát hịên con gà đã đẻ được một ổ trứng, có tới chục quả, và nó đang nằm ấp mình trên ổ trứng ấy, miệng lục tục kêu nho nhỏ khi phát hiện thấy người. Một lúc, con gà rời trứng, lại kêu lên mấy tiếng cục tác rõ to và lấy đà bay vụt lên đỉnh tường trại giam, bay rất khéo, cánh nó xoà qua những mũi đinh sắc nhọn của hàng rào kẽm gai và lao xuống, trở lại trong trại giam. Nó chạy sà đến trước cửa buồng giam số 7 như một thói quen. Và ngay lập tức, trong cái ô sắt của buồng giam số 7, một nắm cơm được tung ra. Con gà mái chúi đầu nhặt cơm, miệng nó bắt đầu tục tục những tiếng kêu gọi đàn. Cậu thanh niên trẻ dí sát khuôn mặt mình vào ô cửa sắt, nhìn con gà của mình, ánh mắt lấp lánh. Lúc này bên ngoài hàng rào, người lính bảo vệ trại giam cứ lừng chừng đứng nhìn ổ trứng. Rồi không hiểu sao, anh không lấy trứng, lại còn vén một búi cỏ khô, mềm, vén lại thành cái ổ cỏ quanh ổ trứng ấy và đi vào. Cậu thanh niên trẻ buồng giam số 7 nhìn thấy người lính bảo vệ đi tới, phấn khởi:" Cán bộ có nhìn thấy trứng của gà em không ạ?"- " Có. Mười quả rồi. Cả một ổ trứng nằm ngoài tường rào"- " Nhưng cán bộ đã hứa mang trứng vào cho em?"-" Cũng định thế, nhưng thôi. Rồi trứng sẽ nở...". Nhìn cậu thanh niên trẻ có vẻ buồn, người lính buông một câu:" Cậu có biết vì sao con gà của cậu lại phải bay ra bên ngoài hàng rào trại giam để đẻ trứng không?". Khuôn mặt cậu thanh niên ngớ ra. " Là vì- tiếng người lính bảo vệ- là vì nó không muốn đẻ trứng trong trại giam. Nó không muốn con cái của nó lại lớn lên trong trại giam. Ngoài kia là gì cậu biết không? Những quả đồi, cánh đồng và tự do...". Ngươì lính nói rồi đi về vị trí công tác. Cậu thanh niên trẻ áp sát mặt mình vào ô cửa sắt buồng giam, đứng bất động. Con gà mái ăn no, phẫy cánh, lại cố sức bay vụt lên đỉnh hàng rào và kêu những tiếng cục tác vang động. Nó bay oà xuống ổ trứng. Bên ô cửa buồng giam, cậu thanh niên vẫn đứng bất động. Nhưng một dòng nước mắt của cậu- không rõ là nước mắt buồn hay ân hận- chảy dài theo song sắt ô cửa. Bên tai cậu, tiếng con gà mái cục tác khoẻ khoắn, mạnh mẽ. Tiếng cục tác vang lên ngoài hàng rào, nơi ấy là tự do.
Bức tường rào ngăn cách trại giam với thế giới bên ngoài được xây kín mít, phía trên đỉnh tường còn chạy hàng rào dây kẽm gai. Trong kia là một thế giới khác, giam giữ những thân phận phạm lỗi lầm với xã hội, số đã được xét xử, số nữa đang chờ ngày ra toà hay đang trong thời gian điều tra, hỏi cung, phúc cung. Ngoài này là mênh mông những vùng đồi, cây cối um tùm, xanh ngắt, xa hơn nữa là cánh đồng lúa, và bên kia cánh đồng lúa là những mảnh làng mà chiều nào cũng có những đám khói trắng mềm như lụa vương hoài trên nóc bếp.
Sâm sẩm tối, bất chợt tiếng gà cục tác vang động bên một góc tường trại giam. Mới đầu chẳng ai để ý, nhưng vì tiếng cục tác gấp gáp quá, hồ hởi quá, vang to quá, lại vọng lên vào thời điểm mà trại giam đang yên tĩnh, nên không chỉ các phạm nhân, các can phạm nghe rõ mà các chiến sỹ quản giáo cũng nghe rõ. Tiếng cục tác choi chói, dồn dập vọng lên. Ai đó kêu to:" Gà đẻ đấy". Ai đó lại tò mò:" Nó đẻ trên tường à?. Ai đó nữa khẳng định: " Gà này của buồng số 7 nuôi đấy. Nhanh thật. Mới ngày nào nó bé như nắm tay bây giờ đã nhảy ổ rồi". Lại tiếng một người đàn bà thỏ thẻ qua ô cửa buồng giam:" Nếu có được quả trứng gà so ấy mà ăn, tốt lắm". Người chiến sỹ bảo vệ hỏi to:" Gà buồng 7 nuôi đấy à?". Tiếng một cậu thanh niên khá trẻ nói chõ ra từ ô cửa buồng giam:" Dạ. Thưa cán bộ, mấy tháng trước trong lần thăm nuôi, mẹ em cho em con gà con, nay nó đã thành gà mẹ rồi đấy ạ". Người chiến sỹ cảnh vệ có vẻ dễ dãi:" Muốn lấy trứng để ăn không?". Cậu thanh niên cười:" Dạ...Nếu cán bộ lấy giúp cho em quả trứng thì còn gì bằng. Mẹ em mà biết con gà ngày nào cho em nay đã nhảy ổ, chắc bà rất vui cán bộ ạ". Im lặng. Không còn nghe tiếng nói cũng chẳng còn nghe tiếng cục tác. Nhưng người chiến sỹ bảo vệ trại giam đã đi lại phía có tiếng gà tục tác. Đến lúc này thì anh lính mới phát hiện ra rằng, con gà mái đứng trên đỉnh tường, giữa hàng rào kẽm gai tục tác nhưng nó lại không đẻ trứng trong trại giam. Sáng sớm hôm sau, người lính ra ngoài. Anh đoán chừng vị trí rồi bước đến nơi chiều qua con gà mẹ đã cục tác. Đây rồi. Giữa một bụi hoa sim lớn, anh nhìn thấy con gà mẹ đang lục tục những âm thanh nghe thật ấm. Đến gần, người lính phát hịên con gà đã đẻ được một ổ trứng, có tới chục quả, và nó đang nằm ấp mình trên ổ trứng ấy, miệng lục tục kêu nho nhỏ khi phát hiện thấy người. Một lúc, con gà rời trứng, lại kêu lên mấy tiếng cục tác rõ to và lấy đà bay vụt lên đỉnh tường trại giam, bay rất khéo, cánh nó xoà qua những mũi đinh sắc nhọn của hàng rào kẽm gai và lao xuống, trở lại trong trại giam. Nó chạy sà đến trước cửa buồng giam số 7 như một thói quen. Và ngay lập tức, trong cái ô sắt của buồng giam số 7, một nắm cơm được tung ra. Con gà mái chúi đầu nhặt cơm, miệng nó bắt đầu tục tục những tiếng kêu gọi đàn. Cậu thanh niên trẻ dí sát khuôn mặt mình vào ô cửa sắt, nhìn con gà của mình, ánh mắt lấp lánh. Lúc này bên ngoài hàng rào, người lính bảo vệ trại giam cứ lừng chừng đứng nhìn ổ trứng. Rồi không hiểu sao, anh không lấy trứng, lại còn vén một búi cỏ khô, mềm, vén lại thành cái ổ cỏ quanh ổ trứng ấy và đi vào. Cậu thanh niên trẻ buồng giam số 7 nhìn thấy người lính bảo vệ đi tới, phấn khởi:" Cán bộ có nhìn thấy trứng của gà em không ạ?"- " Có. Mười quả rồi. Cả một ổ trứng nằm ngoài tường rào"- " Nhưng cán bộ đã hứa mang trứng vào cho em?"-" Cũng định thế, nhưng thôi. Rồi trứng sẽ nở...". Nhìn cậu thanh niên trẻ có vẻ buồn, người lính buông một câu:" Cậu có biết vì sao con gà của cậu lại phải bay ra bên ngoài hàng rào trại giam để đẻ trứng không?". Khuôn mặt cậu thanh niên ngớ ra. " Là vì- tiếng người lính bảo vệ- là vì nó không muốn đẻ trứng trong trại giam. Nó không muốn con cái của nó lại lớn lên trong trại giam. Ngoài kia là gì cậu biết không? Những quả đồi, cánh đồng và tự do...". Ngươì lính nói rồi đi về vị trí công tác. Cậu thanh niên trẻ áp sát mặt mình vào ô cửa sắt buồng giam, đứng bất động. Con gà mái ăn no, phẫy cánh, lại cố sức bay vụt lên đỉnh hàng rào và kêu những tiếng cục tác vang động. Nó bay oà xuống ổ trứng. Bên ô cửa buồng giam, cậu thanh niên vẫn đứng bất động. Nhưng một dòng nước mắt của cậu- không rõ là nước mắt buồn hay ân hận- chảy dài theo song sắt ô cửa. Bên tai cậu, tiếng con gà mái cục tác khoẻ khoắn, mạnh mẽ. Tiếng cục tác vang lên ngoài hàng rào, nơi ấy là tự do.
